موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
مسأله 1624 ـ اگر انسان عمداً و از روى اختيار كارى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد ، روزه او باطل مىشود . و چنانچه از روى عمد نباشد اشكال ندارد . ولى جنب اگر بخوابد و به تفصيلى كه در مسأله (1602) گفته شد تا اذان صبح غسل نكند روزه او باطل است . و چنانچه انسان نداند كه بعضى از آنچه گفته شد روزه را باطل مىكند اگر در اين جهل كوتاهى نكرده باشد ، و ترديدى هم نداشته باشد ، يا آنكه اعتماد بر حجت شرعى داشته باشد ، اگر آن چيز را انجام دهد ، روزهاش باطل نمىشود ، مگر در خوردن و آشاميدن و جماع .
مسأله 1625 ـ اگر روزهدار سهواً يكى از كارهائى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد و به اعتقاد اينكه روزهاش باطل شده ، عمداً دوباره يكى از آنها را بجا آورد ، حكم مسأله گذشته درباره او جارى مىشود .
مسأله 1626 ـ اگر چيزى به زور در گلوى روزهدار بريزند ، روزه او باطل نمىشود ، ولى اگر مجبورش كنند كه روزه خود را به خوردن يا آشاميدن يا جماع باطل كند ، مثلاً به او بگويند اگر غذا نخورى ضرر مالى يا جانى به تو مىزنيم ، و خودش براى جلوگيرى از ضرر چيزى بخورد ، روزه او باطل مىشود . و در غير آن سه چيز نيز ـ بنابر احتياط واجب ـ باطل مىشود .
مسأله 1627 ـ روزهدار نبايد جائى برود كه مىداند چيزى در گلويش مىريزند ، يا مجبورش مىكنند كه خودش روزه خود را باطل كند ، و اگر برود و از روى ناچارى خودش كارى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد ، روزه او باطل مىشود . و همچنين است ـ بنابر احتياط لازم ـ اگر چيزى را در گلويش بريزند .
آنچه براى روزهدار مكروه است
مسأله 1628 ـ چند چيز براى روزهدار مكروه است و از آن جمله است :
1 ـ دوا ريختن به چشم و سرمه كشيدن ، در صورتى كه مزه يا بوى آن به حلق برسد .
2 ـ انجام دادن هر كارى مانند خون گرفتن ، و حمام رفتن كه باعث ضعف مىشود .
3 ـ دارو در بينى ريختن ، اگر نداند كه به حلق مىرسد ، و اگر بداند به حلق مىرسد جايز نيست .
4 ـ بو كردن گياههاى معطّر .
5 ـ نشستن زن در آب .
6 ـ استعمال شياف .
7 ـ تر كردن لباسى كه در بدن است .
8 ـ كشيدن دندان ، و هر كارى كه بواسطه آن از دهان خون بيايد .
9 ـ مسواك كردن با چوب تر .
10 ـ بى جهت آب يا چيزى روان در دهان كردن .
و نيز مكروه است انسان بدون قصد بيرون آمدن منى زن خود را ببوسد ، يا كارى كند كه شهوت خود را به حركت آورد .
جائى كه قضا و كفاره واجب است
مسأله 1629 ـ اگر كسى روزه ماه رمضان را به خوردن يا آشاميدن يا جماع يا استمناء يا باقى ماندن بر جنابت باطل كند ، در صورتى كه از روى عمد و اختيار باشد و از روى ناچارى و جبر نباشد ، اضافه بر قضا ، كفاره هم بر او واجب مىشود . و احتياط مستحب آن است كه كسى كه روزه را به غير آنچه گفته شد باطل كند ، اضافه بر قضا ، كفاره هم بدهد .
مسأله 1630 ـ اگر كسى چيزى از آنچه را كه گذشت انجام دهد ، در حالى كه عقيده قطعى داشته كه روزه را باطل نمىكند ، كفاره بر او واجب نيست . وهمچنين است كسى كه نمىدانسته روزه بر او واجب است ، مانند كودكان در اوائل بلوغ .