موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
مسأله 53 ـ واجب است انسان وقت تخلّى و مواقع ديگر ، عورت خود را از كسانى كه مكلّفند ، اگر چه مثل خواهر و مادر با او محرم باشند ، و همچنين از ديوانه و بچّه اگر مميّز باشند يعنى خوب و بد را ميفهمند ، بپوشاند ، ولى زن و شوهر لازم نيست عورت خود را از يكديگر بپوشانند .
مسأله 54 ـ لازم نيست با چيز مخصوصى عورت خود را بپوشاند ، و اگر مثلاً با دست هم آن را بپوشاند كافى است .
مسأله 55 ـ موقع تخلّى بايد ـ بنابر احتياط لازم ـ جلوى بدن يعنى شكم و سينه رو به قبله و پشت به قبله نباشد .
مسأله 56 ـ اگر موقع تخلّى طرف جلوى بدن كسى رو به قبله يا پشت به قبله باشد ، و عورت خود را از قبله بگرداند ، كفايت نمىكند ، و احتياط واجب آن است كه هنگام تخلّى عورت را نيز رو به قبله يا پشت به قبله ننمايد .
مسأله 57 ـ احتياط مستحب آن است كه طرف جلوى بدن در موقع استبراء ـ كه احكام آن بعداً گفته مىشود ـ و موقع تطهير مخرج بول و غائط ، رو به قبله و پشت به قبله نباشد .
مسأله 58 ـ اگر براى آنكه نامحرم او را نبيند مجبور شود رو به قبله يا پشت به قبله بنشيند ، بنابر احتياط لازم بايد پشت به قبله بنشيند .
مسأله 59 ـ احتياط مستحب آن است كه بچّه را در وقت تخلّى رو به قبله يا پشت به قبله ننشانند .
مسأله 60 ـ در چهار جا تخلّى حرام است :
1 ـ در كوچههاى بن بست ، در صورتى كه صاحبانش اجازه نداده باشند ، و همچنين در كوچهها و راههاى عمومى در صورتى كه موجب ضرر به عابرين باشد .
2 ـ در ملك كسى كه اجازه تخلّى نداده است .
3 ـ در جائى كه براى عدّه مخصوصى وقف شده است مثل بعضى از مدرسهها .
4 ـ روى قبر مؤمنين در صورتى كه بى احترامى به آنان باشد بلكه حتّى اگر بى احترامى هم نباشد ، مگر اين كه زمين از مباحات اصلى باشد . و همچنين هر جائى كه تخلّى موجب هتك حرمت يكى از مقدّسات دين يا مذهب شود .
مسأله 61 ـ در سه صورت مخرج غائط فقط با آب پاك مىشود :
أول : آنكه با غائط نجاست ديگرى مثل خون بيرون آمده باشد .
دوم : آنكه نجاستى از خارج به مخرج غائط رسيده باشد ، بجز رسيدن بول به مخرج غائط در زنان .
سوم : آنكه اطراف مخرج بيشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد .
و در غير اين سه صورت مىتوان مخرج را با آب شست ، و يا به دستورى كه بعداً گفته مىشود با پارچه و سنگ و مانند اينها پاك كرد ، اگر چه شستن با آب بهتر است .
مسأله 62 ـ مخرج بول با غير آب پاك نمىشود ، و يك بار شستن كافى است ، گر چه احتياط مستحب اين است كه دو بار شسته شود ، و افضل آن است كه سه بار شسته شود .
مسأله 63 ـ اگر مخرج غائط را با آب بشويند ، بايد چيزى از غائط بر آن نماند ، ولى باقى ماندن رنگ و بوى آن مانعى ندارد . و اگر در دفعه اول طورى شسته شود كه ذرّهاى از غائط بر آن نماند ، دوباره شستن لازم نيست .
مسأله 64 ـ با سنگ و كلوخ و پارچه و مانند اينها اگر خشك و پاك باشند مىشود مخرج غائط را تطهير كرد ، و چنانچه رطوبت كمى داشته باشد كه موضع را تر نكند اشكال ندارد .
مسأله 65 ـ مخرج غائط را اگر يك مرتبه با سنگ يا كلوخ يا پارچه كاملاً پاكيزه نمايد كفايت مىكند ، ولى بهتر آن است كه سه مرتبه انجام دهد . بلكه با سه قطعه هم باشد ، و اگر با سه مرتبه پاكيزه نشود بايد به قدرى اضافه نمايد تا مخرج كاملاً پاكيزه شود ، ولى باقى ماندن اثرى كه معمولاً بدون شستن از بين نمىرود اشكال ندارد .
مسأله 66 ـ پاك كردن مخرج غائط با چيزهائى كه احترام آنها لازم است مانند كاغذى كه اسم خدا و پيغمبران بر آن نوشته شده حرام است . و پاك كردن مخرج با استخوان و سرگين اشكال ندارد .
مسأله 67 ـ اگر شك كند كه مخرج را تطهير كرده يا نه ، لازم است تطهير نمايد ، اگر چه عادتاً هميشه بعد از بول يا غائط فوراً تطهير مىكرده .
مسأله 68 ـ اگر بعد از نماز شك كند كه قبل از نماز ، مخرج را تطهير كرده يا نه ، نمازى كه خوانده صحيح است ، ولى براى نمازهاى بعدى بايد تطهير كند .
استبراءِ
مسأله 69 ـ استبراء عمل مستحبّى است كه مردها بعد از بيرون آمدن بول انجام مىدهند ، براى آنكه اطمينان كنند بول در مجرى نمانده است . و آن به گونههايى انجام مىشود ، يكى از آنها اين است كه بعد از قطع شدن بول ، اگر مخرج غائط نجس شده ، أول آن را تطهير كنند ، بعد سه دفعه با انگشت ميانه دست چپ از مخرج غائط تا بيخ آلت بكشند ، و بعد انگشت شست را روى آلت و انگشت پهلوى شست را زير آن بگذارند و سه مرتبه تا ختنه گاه بكشند و پس از آن سه مرتبه سر آلت را فشار دهند .
مسأله 70 ـ آبى كه گاهى با تحريك شهوت از مرد خارج مىشود و به آن «مذى» مىگويند پاك است ، و نيز آبى كه گاهى بعد از منى بيرون مىآيد و به آن «وذى» گفته مىشود ، و آبى كه گاهى بعد از بول بيرون مىآيد و به آن «ودى» مىگويند اگر بول به آن نرسيده باشد پاك است . و چنانچه انسان بعد از بول استبراء كند و بعد آبى از او خارج شود و شك كند كه بول است يا يكى از اين سه آب ، پاك است .
مسأله 71 ـ اگر انسان شك كند كه استبراء كرده يا نه ، و رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند پاك است يا نه ، نجس مىباشد ، و چنانچه وضو گرفته باشد باطل مىشود . ولى اگر شك كند استبرائى كه كرده درست بوده يا نه و رطوبتى از او بيرون آيد كه نداند پاك است يا نه ، پاك مىباشد و وضو را هم باطل نمىكند .
مسأله 72 ـ كسى كه استبراء نكرده اگر بواسطه آنكه مدتى از بول كردن او گذشته اطمينان كند بول در مجرى نمانده است ، و رطوبتى ببيند و شك كند پاك است يا نه ، آن رطوبت پاك مىباشد و وضو را هم باطل نمىكند .
مسأله 73 ـ اگر انسان بعد از بول استبراء كند و وضو بگيرد ، چنانچه بعد از وضو رطوبتى ببيند كه بداند يا بول است يا منى ، واجب است احتياطاً غسل كند و وضو هم بگيرد . ولى اگر وضو نگرفته باشد ، فقط گرفتن وضو كافى است .
مسأله 74 ـ براى زن استبراء از بول نيست ، و اگر رطوبى ببيند و شك كند كه بول است يا نه پاك مىباشد ، و وضو و غسل او را هم باطل نمىكند .
مستحبات و مكروهات تخلّى
مسأله 75 ـ مستحب است در موقع تخلّى جائى بنشيند كه كسى او را نبيند ، و موقع وارد شدن به مكان تخلّى ، أول پاى چپ ، و موقع بيرون آمدن ، أول پاى راست را بگذارد ، و همچنين مستحب است در حال تخلّى سر را بپوشاند و سنگينى بدن را بر پاى چپ بيندازد .
مسأله 76 ـ نشستن روبروى خورشيد و ماه در موقع تخلّى مكروه است ، ولى اگر عورت خود را به وسيلهاى بپوشاند مكروه نيست . و نيز در موقع تخلّى ، نشستن روبروى باد ، و در جاده و خيابان و كوچه ، و در خانه و زير درختى كه ميوه مىدهد ، و خوردن چيزى ، و توقف زياد ، و تطهير كردن با دست راست ، مكروه مىباشد . و همچنين است حرف زدن در حال تخلّى ، ولى اگر ناچار باشد يا ذكر خدا بگويد اشكال ندارد .
مسأله 77 ـ ايستاده بول كردن ، و بول كردن در زمين سخت ، و سوراخ جانوران ، و در آب ، خصوصاً آب ايستاده ، مكروه است .
مسأله 78 ـ خود دارى كردن از بول و غائط مكروه است . و اگر براى بدن ضرر كلى داشته باشد حرام است .
مسأله 79 ـ مستحب است انسان پيش از نماز و پيش از خواب ، و پيش از جماع و بعد از بيرون آمدن منى ، بول كند .
