موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی
مسائل متفرقه
(مساله135) مسافر مي تواند در مسجد الحرام و مسجد پيغمبر ( صلي الله عليه و آله و سلم )بلکه در تمام شهر مکه و مدينه و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند . ولي اگر بخواهد در جائي که اول جزء مسجد کوفه نبوده و بعد به اين مسجد ا ضافه شده نماز بخواند ، احتياط واجب آن است که شکسته بخواند و نيز مسافر مي تواند در حائز حضرت سيدالشهداء (عليه السلام ) نماز را تمام بخواند ولي احتياط واجب آن است که اگر دورتر از اطراف ضريح مقدس نماز بخواند شکسته بجا آورد .
(مساله1357) کسي که مي داند مسافر است و بايد نماز راشکسته بخواند ، اگر در غير چهار مکاني که در مساله پيش گفته شد عمداً تمام بخواند ، نمازش باطل است و نيز اگر فراموش کند که نماز مسافر شکسته است و تمام بخواند اگر وقت هم گذشته قضا نمايد .
(مساله1358) کسي که ميداند مسافر است و بايد نماز را شکسسته بخواند ، اگر بدون توجه و بطور عادت تمام بخواند نمازش باطل است ، و نيز اگر حکم مسافر و سفر خود را فراموش کرده باشد در صورتي که وقت داشته باشد نمازش را دوباره بخواند و اگر وقت گذشته باشد بايد قضا نمايد .
(مساله1359) مسافري که نمي داند بايد نماز را شکسته بخواند ، اگر تمام بخواند نمازش صحيح است.
(مساله1360) مسافري که مي داند بايد نماز را شکسته بخواند اگر بعضي از خصوصيات آن را نداند مثلاً نداند که در سفر هشت فرسخي بايد شکسته بخواند ، چنانچه تمام بخواند در صورتي که وقت باقي است بايد نماز را شکسته بخواند و اگر وقت گذشته بطور شکسته قضا نمايد .
(مساله1361) مسافري که مي داند بايد نماز را شکسته بخواند ، اگر به گمان اينکه سفر او کمتر از هشت فرسخ است تمام بخواند ، وقتي بفهمد که سفرش هشت فرسخ بوده ، نمازي را که تمام خوانده بايد دوباره شکسته بخواند و اگر وقت گذشته بطور شکسته قضا نمايد .
(مساله1362) اگر فراموش کند که مسافر است و نماز را تمام بخواند ، چنانچه در وقت يادش بيايد ، بايد شکسته بجا آورد و اگر بعد از وقت يادش بيايد ،قضاهاي آن نماز بر او واجب نيست .
(مساله1363) کسي که بايد نماز را تمام بخواند ، اگر شکسته بجا آورد در هر صورت نمازش باطل است .
(مساله1364) اگر مشغول نماز چهار رکعتي شود و در بين نماز يادش بيايد که مسافر است ، يا ملتفت شود که سفر او هشت فرسخ است ، چنانچه به رکوع رکعت سوم نرفته ، بايد نماز را دو رکعتي تمام کند و اگر به رکوع رکعت سوم رفته نمازش باطل است . ودر صورتي که به مقدار خواندن يک رکعت هم وقت داشته باشد ، بايد نماز را شکسته بخواند .
(مساله1365) اگر مسافر بعضي از خصوصيات نماز مسافر را نداند ، مثلاً نداند که اگر چهار فرسخ برود و همان روز يا شب آن بر گردد بايد شکسته بخواند چنانچه به نيت نماز چهار رکعتي مشغول نماز شود ، و پيش از رکوع رکعت سوم مساله را بفهمد بايد نماز را دو رکعتي تمام کند و اگر در رکوع ملتفت شود نمازش باطل است و در صورتي که به مقدار يک رکعت از وقت هم مانده باشد بايد نماز را شکسته بخواند .
(مساله1366) مسافري که بايد نماز را تمام بخواند اگر به واسطة ندانستن مساله به نيت نماز دو رکعتي مشغول نماز شود و در بين نماز مساله را بفهمد ، بايد نماز را چهار رکعتي تمام کند و احتياط مستحب آن است که بعد از تمام شدن نماز دوباره آن نماز را چهار رکعتي بخواند .
(مساله1367) مسافري که نماز نخوانده ، اگر پيش از تمام شدن وقت به وطنش برسد ، يا بجائي برسد که مي خواهد ده روز در آنجا بماند ، بايد نماز را تمام بخواند و کسي که مسافر نيست ، اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند ، در سفر بايد نماز را شکسته بخواند .
(مساله1368) اگر از مسافري که بايد نماز را شکسته بخواند نماز ظهر يا عصر يا عشا قضا شود ، بايد آن را دو رکعتي قضا نمايد اگر چه در غير سفر بخواهد قضاي آن را بجا آورد . و اگر کسي که مسافر نيست يکي از اين سه نماز قصا سود ، بايد چهار رکعتي قضا نمايد اگر چه در سفر بخواهد آن را قضا نمايد .
(مساله1369) مستحب مسافر بعد از هر نمازي که شکسته مي خواند سي مرتبه بگويد سُبحان للهِ و الحمدُلِله و لا اِله اِلا اللهُ و اللُه اکبرُ و در تعقيب نماز ظهر و عصر و عشاء بيشتر سفارش شده است ، بلکه بهتر است در تعقيب اين سه نماز شصت مرتبه بگويد .
نماز قضا
(مساله1370) کسي که نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده بايد قضاي آن را بجا آورد ، اگر چه در تمام وقت نماز خواب مانده يا به واسطة مستي نماز نخوانه باشد ، ولي نمازهاي يوميه اي را که زن در حال حيض يا نفاس نخوانده قضا ندارد .
(مساله1371) اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازي را که خوانده باطل بوده ، بايد قضاي آن را بخواند .
(مساله1372) کسي که نماز قضا دارد ، بايد در خواندن آن کوتاهي نکند ولي واجب نيست فوراً آن را بجا آورد .
(مساله1373) کسي که نماز قضا دارد مي تواند نماز مستحبي بخواند .
(مساله1374) اگر انسان احتمال دهد که نماز قضائي دارد يا نمازهائي را که خوانده صحيح نبوده ، مستحب است احتياطاً قضاي آنها را بجا آورد .
(مساله1375) در قضاي نمازهاي يوميه ترتيب لازم نيست مگر در نمازهائي که د ر اداي آنها ترتيب هست
(مساله1376) اگر بخواهد قضاي جند نماز غير يوميه مانند نماز آيات را بخواند يا مثلاً بخواهد قضاي يک نماز يوميه و چند نماز غير يوميه را بخواند ، لازم نيست آنها را به ترتيب بجا آورد
(مساله1377) اگر کسي نداند که نمازهائي که از قضا شده کداميک جلوتر بوده لازم نيست بطوري بخواند که ترتيب حاصل شود و هر يک را مي تواند مقدم بدارد .
(مساله1378) اگر کسي که نمازهائي از او قضا شده مي داند کدام يک جلوتر قضا شده بهتر آن است که به ترتيب قضا کند . هر چند رعايت ترتيب واجب نيست .
(مساله1379) اگر براي ميتي مي خواهند نماز قضا بدهند و مي دانند آن ميت ترتيب قضا شدن را مي دانسته بهتر آن است طوري قضا را بجا آورند که ترتيب حاصل شود . هر چند لازم نيست .
(مساله1380) اگر براي ميتي که در مسالة پيش گفته شد بخواهند چند نفر را اجير کنند که نماز را بخوانند لازم نيست براي آنها وقت مرتب معين کنند که با هم شروع نکنند در عمل .
(مساله1381) اگر بدانند که ميت ترتيب قضا شدن را نمي دانسته يا بدانند که مي دانسته يا نه يا بدانند در هر صورت لازم نيست به ترتيب براي او قضا بجا بيآورند .
(مساله1382) کسي که چند نماز از او قضا شده و شمارة آنها را نمي داند مثلاً نمي داند چهار تا بوده يا پنج تا چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافي است و همچنين اگر شمارة آنها را مي دانسته و فراموش کرده اگر مقدار کمتر را بخواند کفايت مي کند .
(مساله1383) کسي که نماز قضا از همين روز يا روزهاي پيش دارد مي تواند قبل از خواندن نمازي که قضا شده نماز ادائي را بخواند و لازم نيست نماز قضا را جلو بيندازد .
(مساله1384) کسي که ميداند يک نمازچهار رکعتي نخوانده و نمي داند نماز ظهر است يا عصر است يا عشاء اگر نماز چهار رکعتي بخواند به نيت قضاي نمازي که نخوانده کافي است .
(مساله1385) اگر از روزهاي گذشته نماز هاي قضا دارد و يک نماز يا بيشتر هم از همان روز از او قضا شده ، چنانچه براي قضاي تمام آنها وقت ندارد ، يا نمي خواهد همه را در آن روز بخواند ، مستحب است نماز قضاي آن روز بيش از نماز ادا بخواند اگر چه ترتيب بين قضاها را مي داند .
(مساله1386) تا انسان زنده است اگر چه از خواندن نماز قضاهاي خود عاجز باشد ، ديگري نمي تواند نمازهاي او را قضا نمايد .
(مساله1387) نماز قضا را با جماعت مي شود خواند چه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا و لازم نيست هر دو يک نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضاي صبح را با نماز ظهر يا عصر امام بخواند اشکال ندارد .
(مساله1388) مستحب است بچه مميز را يعني بچه اي که خوب وبد را مي فهمد به نماز خواندن و عبادت هاي ديگر عادت دهند ، بلکه مستحب است او را به قضاي نماز هم وادار نمايند .