موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی

 

غسل استحاضه

 

 

 

استحاضه

 

 

 

يکي از خونهائي که از زن خارج مي شود ، خون  استحاضه  است  و  زن را در موقع ديدن خون استحاضه ، مستحاضه مي گويند .

 

(مساله393) خون   استحاضه  در  بيشتر  اوقات  زرد  رنگ  و سرد است و بدون فشار و سوزش بيرون مي آيد و غليظ هم نيست ، ولي ممکن است گاهي  سياه  يا  سرخ  و  گرم و غليظ باشد و با فشار و سوزش بيرون آيد .

 

(مساله394) استحاضه سه قسم است :  قليله  ،  متوسطه  و  کثيره  ، استحاضه قليله آن است که خون در پنبه اي که زن داخل  فرج  مي نمايد  ،  نفوذ  نکند  و  از طرف ديگر ظاهر نشود ، استحاضه متوسطه آن است که  خون در  پنبه  فرو رود  و  از طرف ديگر ظاهر شود ولي  به دستمالي که معمولا زنها براي جلوگيري از  خون مي بندند جاري نشود ، استحاضه کثيره آن است که خون از پنبه به دستمال ، جاري شود .

  

 

 

احکام استحاضه 

 

 

 

(مساله395) در استحاضة قليله بايد زن براي هرنماز يک وضو بگيرد و پنبه را عوض کند يا آب بکشد و  ظاهر فرج را هم اگر خون به آن رسيده ، آب بکشد .

 

(مساله396) در  استحاضة متوسطه بايد زن براي نماز صبح غسل کند و تا صبح ديگر براي نمازهاي خود کارهاي  استحاضة قليله  را  که  در مسالة پيش گفته شد انجام دهد و اين در صورتي است که استحاضة متوسطه پيش از نماز ظهر يا بين آن حاصل شود بايد براي نماز ظهر غسل کند و به همين طور پيش از هر نماز يا بين هر نمازي که استحاضه متوسطه شد ، بايد براي آن غسل کند و اگر عمداً يا از روي  فراموشي  براي  نماز  صبح غسل نکند بايد براي نماز ظهر و عصر غسل کند و اگر  براي  ظهر  و  عصر  غسل  نکند  بايد  پيش از نماز مغرب و عشاء غسل نمايد چه آنکه خون بيايد يا قطع شده باشد .

 

(مساله397) در استحاضةکثيره علاوه  بر  کارهاي  استحاضة  متوسطه  که  در مساله پيش گفته شد  بايد هر نماز دستمال را عوض کند ، يا آب بکشد و يک غسل براي ظهر و عصر و يکي براي نماز مغرب و عشاء بجا آورد و بين نماز ظهر و عصر  فاصله  بيندازد  ،  بايد براي نماز عصر دوباره غسل کند و نيز اگر بين نماز مغرب و عشا  فاصله  بيندازد  بايد براي نماز عشادوباره غسل نمايد،واقوي اين است که دراستحاضةکثيره غسل ازوضوکفايت ميکند .

 

(مساله398) اگر  خون  استحاضه   پيش  از  وقت نماز هم بيايد اگر چه زن براي آن خون وضو  و غسل را انجام داده باشد بنابر احتياط واجب ، بايد در موقع نماز وضو و غسل را بجا آورد .

 

(مساله399) مستحاضة  متوسط  که بايد  وضو  بگيرد و غسل کند هر کدام را اول بجا آورد صحيح است ، ولي بهتر آن است که اول وضو  بگيرد   و  مستحاضة کثيره اگر بخواهد وضو بگيرد بايد قبل از غسل ، وضو بگيرد .

 

(مساله400) اگر استحاضة قليلة زن بعد از نماز صبح متو سطه شود ، بايد براي نماز ظهر و عصر غسل کند و اگر بعد  از  نماز ظهر  و  عصر متوسطه شود بايد نماز مغرب و عشا غسل نمايد .

 

(مساله401) اگر استحاضة قليله يا متوسطة زن بعد از نماز صبح کثيره شود بايد براي ظهر و عصر يکغسل و براي  نماز  مغرب  و عشا غسل ديگري بجا آورد و اگر بعد از نماز ظهر و عصر کثيره شود ، بايد براي نماز مغرب و عشا غسل نمايد .

 

(مساله402) مستحاضه کثيره يا متوسطه  اگر  پيش  ا ز  داخل  شدن وقت نماز براي نماز غسل کند ، غسل او باطل است ، بلکه اگر نزديک اذان صبح براي نماز  شب  غسل  کند  و نماز شب را بخواند احتياط واجب آن است که بعد از داخل شدن ، دوباره غسل  و  وضو  را بجا آورد  .

                                                

(مساله403) زن  مستحاضه براي هر نمازي  غير  از  نماز  يوميه  که حکم آن گذشت که واجب باشد چه مستحب  ،  بايد  وضو  يگيرد و نيز اگر بخواهد نمازي را که خوانده احتياطاً دوباره بخواند ، يا بخواهد نمازي را که تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند بايد تمام کارهائي را که براي استحاضه گفته شد انجام دهد ، ولي براي خواندن نماز احتياط وسجدة فراموش شده و تشهد فراموش شده و سجدة سهو ، اگر آنها را بعد از نماز فوراً  بجا آورد ، لازم نيست کارهاي استحاضه را انجام دهد .

 

(مساله404) زن  مستحاضه  بعد  از  آنکه خونش  قطع شد ، فقط براي نماز اولي که مي خواند ، بايد کارهاي استحاضه را انجام دهد و براي نمازهاي بعد لازم نيست .

 

(مساله405) اگر  زن  نداند  استحاضه او  چه  قسم  است  ،  موقعي که مي خواهد  نماز بخواند ، بنابر احتياط واجب ، مقداري پنبه داخل فرج نمايد و کمي صبر کند و بيرون آورد و بعد از آنکه فهميد استحاضه او کدام يک از آن سه قسم است کارهائي را که براي آن قسم دستور داده شده انجام دهد ، ولي اگر بداند تا وقتي که مي خواهد نماز بخواند استحاضة او تغيير نمي کند ، پيش از داخل شدن وقت هم مي تواند خود را وارسي نمايد .

 

(مساله406) زن مستحاضه اگر پيش از آنکه خود را وارسي  کند  ،  مشغول  نماز  شود ، چنانچه قصد قربت داشته باشد و به وظيفة خود عمل کرده مثلا استحاضه اش قليله بوده و به وظيفة استحاضه قليله عمل نموده ، نماز او صحيح است و اگر  قصد  و  به  وظيفة  قليله رفتار کرده ، نماز او باطل است .      

              

(مساله407) زن مستحاضه اگر نتواند   خود را وارسي نمايد ، بايد به آنچه مسلماً وظيفة اوست  عمل کند  ،  مثلاً  اگر  نمي داند  استحاضة او قليله است يا متوسطه ، بايد ، کارهاي استحاضه  قليله  را  انجام  دهد  و    اگر نمي داند  متوسطه  است يا  کثيره  ،  بايد کارهاي استحاضة متوسطه را انجام دهد ، ولي اگر بداند سابقاً کدام يک از آن سه قسم بوده ، بايد به وظيفة همان قسم رفتار نمايد .

 

(مساله408) اگر خون استحاضه در باطن باشد و بيرون نيايد ، وضو و غسل  باطل  نمي شود و اگر بيرون بيايد هر چند کم باشد وضو و غسل را به تفصيلي که گذشت  ،  باطل مي کند .

 

(مساله409) زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسي کند و خون نبيند اگر  چه بداند دوباره خون مي آيد ، با وضوئي که دارد مي تواند نماز بخواند .

 

(مساله410) زن مستحاضه اگر بداند از وقتي که مشغول وضو يا غسل شده خوني  از او بيرون نيامده و تا بعد از نماز هم خون در داخل فرج نيست  و  بيرون  نمي آيد  ،  مي تواند 1خواندن نماز را تاخير بيندازد .

 

(مساله411) اگر مستحاضه بداند که پيش از گذشتن وقت  نماز  بکلي پاک مي شود ، يا به اندازة خواندن نماز خون بند مي آيد ،  بايد  صبر  کند  و  نماز  را  در  وقتي که پاک است بخواند .

 

(مساله412) اگر بعد از وضو و غسل ،  خون در ظاهر قطع شود و مستحاضه بداند که اگر نماز را تاخير بيندازد به مقداري که وضو و غسل و نماز را بجا آورد بکلي پاک مي شود ، بايد نماز را تاخير بيندازد و موقعي که بکلي پاک شد دوباره  وضو  و  غسل  را  بجا آورد و نماز را بخواند و اگر وقت نماز تنگ شد لازم نيست وضو و غسل را دوباره بجا آورد ، بلکه  با و ضو و غسلي که دارد مي تواند نماز بخواند .

 

(مساله413) مستحاضة کثيره و متوسطه وقتي بکلي از  خون  پاک شد  بايد  غسل کند  ، ولي اگر بداند از وقتي که براي نماز پيش مشغول غسل  شده  ،  ديگر  خون  نيامده  ، لازم نيست دوباره غسل نمايد .

 

(مساله414) مستحاضة قليله بعد از وضو و مستحاضة متوسطه  بعد  از  غسل  و  وضو  و مستحاضة کثيره بعد از غسل بايد فوراً مشغول نماز شود ، ولي گفتن اذان و اقامه و خواندن دعا هاي قبل از نماز اشکال ندارد ، و در نماز هم مي تواند کارهاي  مستحب  مثل   قنوت  و غير آن را بجا آورد .

 

(مساله415) زن مستحاضه اگر بين غسل و نماز فاصله بيندازد ، بايد دوباره غسل  کند و بلافاصله مشغول نماز شود ، ولي اگر خون در داخل فضاي فرج نيايد غسل لازم نيست .

 

(مساله416) اگر خون استحاضة زن جريان داشته باشد و قطع نشود ، چنائچه براي او ضرر ندارد ، بايد پيش از غسل و بعد از آن به و سيلة پنبه از بيرون آمدن  خون  جلوگيري کند ، ولي اگر هميشه جريان ندارد فقط  بايد   بعد   از  وضو  و  غسل از بيرون  آمدن خون جلوگيري نمايد و چنانچه کوتاهي کند و خون بيرون  آيد  ، بايد دوباره غسل کند و وضو هم بگيرد و اگر نماز هم خوانده بايد دوباره بخواند .  

                         

(مساله417) اگر  در  موقع غسل  ،  خون  قطع  نشود غسل صحيح است ، ولي اگر در بين غسل ، استحاضه متوسطه کثيره شود واجب است چنانچه مشغول غسل ترتيبي بوده همان را از سر بگيرد و اگر مشغغول غسل ارتماسي بوده ، بهتر آن است که همان را دوباره انجام دهد .

 

(مساله418) احتياط  واجب آن  است  که  زن  مستحاضه در  تمام  روزي که روزه است به مقداري که مي تواند ، از بيرون آمدن خون جلوگيري کند .

 

(مساله419) روزه زن  مستحاضه اي  که  غسل  بر او واجب مي باشد ، در صورتي صحيح است که غسلهائي   را که براي نمازهاي روزش ، واجب است انجام دهد و نيز بنابر احتياط واجب غسل نماز مغرب  و  عشاي شبي را که مي خواهد فرداي آن را روزه بگيرد بجا آورد ، ولي اگر  براي  نماز  مغرب و عشا  غسل  نکند و براي خواندن نماز شب پيش از اذان صبح غسل نمايد  و  در  روز  هم  غسلهائي  را  که  براي  نمازهاي روزش واجب است بجا آورد ، روزةاو صحيح است .

 

(مساله420) اگر  بعد  از  نماز  عصر ، مستحاضه شود وتا غروب غسل نکند روزة او صحيح است . 

 

(مساله421) اگر استحاضة قليلة زن پيش  از  نماز  ،  متوسطه  يا  کثيره  شود  بايد کارهاي متوسطه يا کثيره را گفته شد انجام دهد  و اگر استحاضة متوسطه کثيره شود  بايد  کارهاي استحاضة کثيره را انجام دهد  و  چنانچه  براي استحاضه متوسطه غسل کرده  باشد  فايده ندارد و بايد دوباره براي غسل کند .

 

(مساله422) اگر دربين نماز ، استحاضة متوسطه زن کثيره شود ، بايد نماز را بشکند و براي استحاضة  کثيره  غسل کند  و کارهاي ديگر آن را انجام دهد  و همان نماز را بخواند و بنابر احتياط  استحبابي  ، قبل از غسل  وضو بگيرد  و  اگر  براي غسل وقت ندارد بايد عوض آن تيمم کند  ، اگر براي تيمم نيز وقت ندارد نمي تواند نماز را بشکند و بايد نماز را تمام کند و بنابر  احتياط  واجب  قضا نمايد و همچنين است اگر دربين نماز استحاضة قليلة  او متوسطه يا  کثيره شود  ،  مگر اينکه  غسل  استحاضة متوسطه باشد که کفايت از او وضو نمي کند ، چنانچه گذشت .

(مساله423) اگر در  بين  نماز خون بند بيايد و استحاضه نداند که در باطن هم قطع شده يا نه ، چنانچه بعد از نماز بفهمد قطع شده بوده ، بايد وضو و غسل و نماز را دوباره بجا آورد .

 

(مساله424) اگر استحاضة کثيره زن متوسطه شود ، بايد براي  نماز  اول عمل کثيره و براي نمازهاي  بعد  عمل  متوسطه  را  بجا آورد  .  مثلاً  اگر  پيش  از  نماز  ظهر استحاضة کثيره متوسطه شود  ،  بايد  براي  نماز  ظهر  وضو گرفته و غسل کند  و براي نماز عصر ومغرب و عشا فقط  وضو  بگيرد ، ولي اگر بر اي نماز ظهر غسل نکند و فقط به مقدار نماز عصر وقت داشته باشد بايد براي نماز عصر غسل نمايد و  اگر   براي  عصر  هم  غسل نکند بايد براي نماز مغرب غسل کند و اگر براي آن هم غسل نکند و فقط به مقدار  نماز  عشا وقت داشته باشد ، بايد براي عشا غسل نمايد .

 

(مساله425) اگر پيش از هر نماز ، خون مستحاضة کثيره قطع شود و دوباره بيايد ، براي هر نماز  بايد  يک  غسل بجا آورد ، ولي اگر بعد از غسل و پيش از نماز قطع شود چنانچه وقت تنگ باشد  که  نتواند  غسل کند  و  نماز  را  در وقت بخواند با همان غسل مي تواند نماز را بخواند و همين طور است حکم وضو .

 

(مساله426) اگر استحاضة کثيره قليله شود ، بايد براي نماز اول عمل کثيره و براي نمازهاي بعد  عمل قليله را  انجام  دهد  و  نيز  اگر استحاضة متوسطه قليله شود بايد براي نماز اول، عمل متوسطه و براي نمازهايبعد عمل قليله را بجا آورد .

 

(مساله427) اگر  مستحاضه  يکي از کارهائي را که بر او واجب مي باشد حتي عوض کردن پنبه را ترک کند ، نمازش باطل است .

 

(مساله428) مستحاضة  قليله  اگر بخواهد  غير از نماز کاري انجام دهد که شرط آن وضو داشتن است . مثلاً بخواهد از بدن خود را به خط قرآن برساند بايد وضو بگيرد و وضوئي که قبلاً براي نماز گرفته بنابر احتياط واجب ، کافي نيست .

 

(مساله429)رفتن  در  مسجد مکه و مدينه و توقف در ساير مساجد و خواندن سوره اي که جدة  واجب دارد براي زن مستحاضه اشکال ندارد  ،  ولي  نزديکي  شوهر با او در صورتي حلال مي شود که غسل کند ، اگر چه کارهاي ديگري را که براي نماز  واجب  است  ،  مثل وضو  و  عوض کردن پنبه و دستمال انجام نداده باشد و بنابر احتياط واجب زن مستحاضة متوسطه  و کثيره تا هنگامي که بکلي پاک نشده اند ، خط قرآن را مس نکنند .

 

(مساله430) اگر  زن در استحاضة کثيره يا متوسطه بخواهد پيش از وقت نماز جائي از بدن خود را  به  خط  قرآن برساند  ، بايد در متوسطه غسل کند و وضو هم بگيرد ودر  کثيره تنها غسل کافي است .

 

(مساله431) نماز  آيات  بر مستحاضه واجب است و بايد براي نماز آيات هم کارهائي را که براي نماز يوميه گفته شد ، انجام دهد .

 

(مساله432) هر  گاه در وقت نماز يوميه نماز آيات بر مستحاضه واجب شود اگرچه بخواهد هر دو  را  پشت  سر  هم بجا آورد  ، بايد براي نماز آيات هم تمام کارهائي را که براي نماز يوميه  او  واجب  است انجام دهد و احتياط واجب آن است که هر دو را با يک غسل و وضو بجا نياورد  .

 

(مساله433) اگر  زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند ، بايد براي هر نماز کارهائي را که براي نماز ادا بر  او  واجب  است بجا آورد و بنابر احتياط واجب هر دو را با يک غسل و وضو بجا نياورد .

 

(مساله434) اگر زن بداند خئني که از او خارج مي شود خون نيست و شرعاً حکم   حيض و نفاس را نداند ، بنابر احتياط واجب ، بايد به  دستور  استحاضه  عمل  کند  ،  بلکه  اگر شک داشته باشد که خون استحاضه است با خونهاي ديگر ، چنانچه نشانة آنها را نداشته باشد ، بنابر احتياط واجب ، بايد کارهاي استحاضه را انجام دهد .