مسأله 232 : استمناء اقسامى دارد : 

1ـ استمناء به وسيله ماليدن عضو تناسلى ، چه با دست و چه با غير آن ، و اين كار مطلقاً حرام است ، و حكم آن در حج حكم جماع است ، و بنابر احتياط حكم آن در عمره مفرده نيز حكم جماع است ، پس اگر اين كار را به طورى كه ذكر شد در احرام حج و قبل از وقوف در مشعر انجام داد ، بايد كفاره بدهد و آن حج را تمام كند و در سال آينده اعاده نمايد ، و اگر در عمره مفرده قبل از فارغ شدن از سعى انجام داد ، بنابر احتياط بايد كفاره بدهد و آن عمره را تمام كند و در ماه آينده دوباره انجام دهد . 

2ـ استمناء بوسيله بوسيدن زن خود و يا دست زدن به او و يا بازى شهوت انگيز نمودن با او و يا نگاه كردن به او و حكم اين همانست كه در مسائل قبل بيان شد . 

3ـ استمناء به وسيله شنيدن صحبت زن و يا شنيدن اوصاف و مشخصات او و يا بوسيله تصور او در خيال خود و مانند آن ، و اين نيز بر محرم حرام است ، ولى اظهر اين است كه موجب كفاره نيست .