موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی

 

احكام قبله‌

 

مسأله 784- خانۀ كعبه- كه در مكّۀ معظّمه مى‌باشد- و محاذى آن تا آسمان، قبله است و بايد روبروى آن نماز خواند و اگر طورى بايستد كه بگويند: رو به قبله نماز مى‌خواند، كافى است، و همچنين است كارهاى ديگر؛ مانند سربريدن حيوانات كه بايد رو به قبله انجام گيرد.

 

مسأله 785- در نماز واجب- ايستاده باشد يا نشسته- بايد صورت نمازگزار رو به قبله بوده و نيز طورى باشد كه بگويند رو به قبله نماز مى‌خواند.

 

مسأله 786- چنانچه نمازگزار ايستاده نماز مى‌خواند، احتياط مستحب آن است كه انگشتان پاى او هم رو به قبله باشد.

 

مسأله 787- كسى كه نمى‌تواند نشسته نماز بخواند، بنابر احتياط بايد در حال نماز به پهلوى راست طورى بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد، و اگر ممكن نيست، بنابر احتياط بايد به پهلوى چپ طورى بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد و اگر اين را هم نتواند، بنابر احتياط بايد به پشت بخوابد به طورى كه كف پاهاى او رو به قبله باشد.

 

مسأله 788- نماز احتياط و سجده و تشهد فراموش شده را بايد رو به قبله بجا آورد، و بنابر احتياط سجدۀ سهو را نيز بايد رو به قبله بجا آورد.

 

مسأله 789- نماز مستحبى را مى‌شود در حال راه رفتن و سوارى خواند و اگر انسان در اين دو حال نماز مستحبى بخواند، لازم نيست رو به قبله باشد.

 

مسأله 790- كسى كه مى‌خواهد نماز بخواند، بايد براى پيدا كردن قبله كوشش نمايد تا يقين يا چيزى كه در حكم آن است، پيدا كند كه قبله كدام طرف است، و اگر‌ نتواند بايد به گمانى كه از محراب مسجد مسلمانان يا قبرهاى آنان يا از راههاى ديگر پيدا مى‌شود عمل نمايد، حتى اگر از گفتۀ فاسق يا كافرى كه بر اساس قواعد علمى قبله را مى‌شناسد گمان به قبله پيدا كند، كافى است.

 

مسأله 791- كسى كه گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قويترى پيدا كند نمى‌تواند به گمان خود عمل كند، مثلًا اگر ميهمان از گفتۀ صاحب خانه گمان به قبله پيدا كند، ولى بتواند از راه ديگر گمان قويترى پيدا كند، نبايد به حرف او عمل نمايد.

 

مسأله 792- اگر براى پيدا كردن قبله وسيله‌اى ندارد، يا با اين كه كوشش كرده گمانش به طرفى نمى‌رود، نماز خواندن به يك طرف كه احتمال مى‌دهد قبله است كافى است و احتياط مستحب آن است كه چنانچه وقت وسعت دارد، چهار نماز به چهار طرف بخواند.

 

مسأله 793- اگر يقين يا گمان كند كه قبله در يكى از دو طرف است و وسيله‌اى كه بتواند قبله را مشخص كند نداشته باشد به هر يك از آنها نماز بخواند، كافى است و احتياط مستحب آن است كه به هر دو طرف نماز بخواند.

 

مسأله 794- كسى كه بخواهد به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد دو نماز بخواند كه مثل نماز ظهر و عصر بايد يكى را بعد از ديگرى بخواند، احتياط مستحب آن است كه نماز اول را به آن چند طرف بخواند، بعد نماز دوم را شروع كند.

 

مسأله 795- اگر بخواهد غير از نماز كارى كند كه بايد رو به قبله انجام دهد، مثلًا بخواهد سر حيوانى را ببرد، در صورت امكان بايد اين كار را تأخير بيندازد و با يقين يا چيزى كه در حكم يقين است، آن را رو به قبله انجام دهد، و اگر امكان نداشته باشد، مثلًا حيوان در معرض تلف قرار داشته باشد بايد به گمان خود عمل نمايد و اگر گمان ممكن نيست، مى‌تواند به هر طرف كه احتمال بدهد رو به قبله است انجام دهد.