موضوع: کتب استفتائی
مرجع: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی
احكام تخلّى
مسأله 57- واجب است انسان وقت تخلّى و مواقع ديگر، عورت خود را از كسانى كه مكلفند، اگر چه مثل خواهر و مادر با او محرم باشند و همچنين از ديوانه مميّز و بچههاى مميّز كه خوب و بد را مىفهمند، بپوشاند ولى زن و شوهر و كسانى كه در حكم آنها هستند، لازم نيست عورت خود را از يكديگر بپوشانند.
مسأله 58- لازم نيست با چيز مخصوصى عورت خود را بپوشاند، و اگر مثلًا با دست هم آن را بپوشاند كافى است. و همچنين اگر به جهت تاريكى يا فرورفتن در گودال يا آب كدر و مانند آن، عورت ديده نشود، كفايت مىكند.
مسأله 59- موقع تخلّى بايد جلوى بدن؛ يعنى شكم و سينه، رو به قبله و پشت به قبله نباشد.
مسأله 60- اگر هنگام تخلّى جلوى بدن كسى رو به قبله يا پشت به قبله باشد، و عورت خود را از قبله بگرداند، كفايت نمىكند، و اگر جلوى بدن او رو به قبله يا پشت به قبله نباشد، احتياط واجب آن است كه عورت را رو به قبله يا پشت به قبله ننمايد.
مسأله 61- احتياط مستحب آن است كه جلوى بدن را در هنگام استبراء (كه در مسأله 73 به بعد خواهد آمد) و هنگام تطهير مخرج بول و غائط، رو به قبله و پشت به قبله ننمايد.
مسأله 62- اگر انسان به جهتى مانند پوشاندن عورت خود از نامحرم ناچار باشد كه در حال تخلّى رو به قبله يا پشت به قبله بنشيند مانعى ندارد ولى بنابر احتياط در صورت امكان پشت به قبله بنشيند، و در صورتى كه يا بايد نامحرم غير عورت او را ببيند و يا رو به قبله يا پشت به قبله بنشيند، مخير است رو به قبله و پشت به قبله ننشيند و نامحرم او را ببيند يا اينكه خود را از نامحرم بپوشاند و در اينصورت بنابر احتياط در صورت امكان پشت به قبله بنشيند.
مسأله 63- احتياط آن است كه بچه را در وقت تخلّى رو به قبله يا پشت به قبله ننشانند، ولى اگر خود بچه بنشيند، جلوگيرى از او واجب نيست.
مسأله 64- در چهار جا تخلّى حرام است:
اول: در كوچههاى بنبست، مگر اينكه همه صاحبانش راضى باشند.
دوم: در ملك كسى كه به تخلّى در آن ملك راضى نيست.
سوم: در جايى كه براى عدۀ مخصوصى وقف شده است، مثل دستشوئى بعضى مدرسهها.
چهارم: روى قبر مؤمنان در صورتى كه بىاحترامى به آنان باشد و همچنين در جايى كه بىاحترامى به مؤمنى گردد يا تخلّى سبب هتك حرمت يكى از مقدسات شريعت باشد.
مسأله 65- در سه صورت مخرج غائط فقط با آب پاك مىشود:
اول: آن كه با غائط نجاست ديگرى مانند خون بيرون آمده باشد.
دوم: آن كه نجاستى از خارج به مخرج غائط رسيده باشد.
سوم: آن كه اطراف مخرج بيشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد.
در غير اين سه صورت، مىتوان مخرج را با آب شست و يا به دستورى كه (كه در مسأله 68 به بعد گفته مىشود) با پارچه، سنگ و مانند اينها پاك كرد، اگر چه شستن با آب بهتر است.
مسأله 66- مخرج بول با غير آب پاك نمىشود، و در غير آب قليل اگر بعد از برطرف شدن بول يك مرتبه بشويند، كافى است، ولى با آب قليل بنابر احتياط بايد دو مرتبه شست و بهتر آن است كه سه مرتبه شسته شود و در هر صورت اگر پس از برطرف شدن عين، آب به قسمتهاى نجس برسد، يك مرتبه شستن به حساب مىآيد و لازم نيست براى محاسبه آب قطع گردد و دوباره بر مخرج بول جريان پيدا كند.
مسأله 67- اگر مخرج غائط را با آب بشويند، بايد چيزى از غائط در محلّ نماند، ولى باقى ماندن رنگ و بوى آن مانعى ندارد و اگر در دفعۀ اول طورى بشويند كه ذرّهاى غائط در آن نماند، دوباره شستن لازم نيست.
مسأله 68- با سنگ و كلوخ و پارچه و دستمال كاغذى و مانند اينها مىشود مخرج غائط را تطهير كرد، ولى بنابر احتياط بايد خشك باشد و چنانچه رطوبت كمى داشته باشد كه به مخرج سرايت نكند، اشكال ندارد.
مسأله 69- احتياط آن است كه سنگ يا پارچهاى كه غائط را با آن برطرف مىكنند سه قطعه باشد، بنابراين تطهير با سنگى كه سه طرف داشته باشد خلاف احتياط است، همچنين بنابر احتياط با سه مرتبه تطهير صورت گيرد، اگر چه با كمتر از آن مقدار نيز غائط برطرف شود و اگر با سه قطعه برطرف نشد، بايد به قدرى اضافه كنند تا مخرج كاملًا پاك شود، ولى باقى ماندن ذرّههاى كوچكى كه ديده نمىشود اشكال ندارد
مسأله 70- پاك كردن مخرج غائط با چيزهايى كه احترام آنها لازم است، مانند كاغذى كه اسم خداوند متعال يا يكى از معصومين عليهم السلام بر آن نوشته شده، حرام است، همچنين بنابر احتياط بايد از پاك كردن مخرج با استخوان و سرگين اجتناب نمود ولى اگر با آنها پاك نمود مخرج غائط پاك مىشود، اگر چه احتياط مستحب در تكرار تطهير با اشياء ديگر مىباشد.
مسأله 71- اگر شك كند كه مخرج را تطهير كرده يا نه، لازم است تطهير نمايد، اگر چه عادتا هميشه بعد از بول يا غائط فوراً تطهير مىكرده است.
مسأله 72- اگر بعد از نماز شك كند كه قبل از نماز مخرج را تطهير كرده يا نه، در صورتى كه مسأله را مىدانسته و احتمال مىدهد هنگام شروع به نماز متوجّه آن بوده، نمازى كه خوانده صحيح است و در غير اين صورت، نمازش محكوم به بطلان است و در هر صورت بنابر احتياط براى نمازهاى بعد بايد تطهير كند.