س. آيا با محاسبات منجمين، ماه ثابت مي‌شود، مخصوصاً وقتي كه آنها امروز نسبت به زمان‌گذشته امكانات خيلي دقيق و مجهّز در اختيار دارند و اصرار مي‌ورزند كه نتائج دستگاه‌هاي علمي‌امروز قابل انكار نمي‌باشد؟
ج. پيشگوئي منجمّين بنفسه حجّت شرعيّه نيست. بلي، اگر براي هر كس موجب علم به صحّت محاسبه شود، بايد به علمي كه از گفته منجّم حاصل شده عمل نمايد
موضوع: استفتائی
به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه)؛
رؤيت هلال با چشم مسلح
س. آيا رؤيت هلال با استفاده از ابزارهاي نجومي (دوربين، تلسكوپ و ...) اعتبار شرعي دارد؟
ج. كفايت رؤيت با چشم مسلّّح، مورد اشكال است.والله العالم
اثبات اول ماه
س. اگر راديو و رسانه‌ها خبر دهند كه در شهري ماه را ديده‌اند، آيا مسلمان‌ها در سراسر آن كشور مي‌توانند آن روز را عيد قرار دهند يا نه؟
ج. اگر از خبر راديو يا رسانه‌هاي ديگر، براي شخص علم حاصل شود، بايد عيد قرار دهد. والله العالم
اتحاد افق
س. اگر ماه رمضان در شهري ديده شود، در شهرهاي ديگر كه افق آنها يكسان و يا دو ساعت فرق دارند اول ماه ثابت مي‌شود يا نه؟
ج. اكتفا به رؤيت ماه در يك بلد براي ساير بلاد بعيد نيست. والله العالم
ثبوت ماه با محاسبات منجّمين
س. آيا با محاسبات منجمين، ماه ثابت مي‌شود، مخصوصاً وقتي كه آنها امروز نسبت به زمان‌گذشته امكانات خيلي دقيق و مجهّز در اختيار دارند و اصرار مي‌ورزند كه نتائج دستگاه‌هاي علمي‌امروز قابل انكار نمي‌باشد؟
ج. پيشگوئي منجمّين بنفسه حجّت شرعيّه نيست. بلي، اگر براي هر كس موجب علم به صحّت محاسبه شود، بايد به علمي كه از گفته منجّم حاصل شده عمل نمايد. والله العالم
روزه يوم الشك
س. اگر يوم الشك بين آخر شعبان و اول رمضان را به نيّت شعبان روزه گرفت، سپس نيّت افطار كرد و قبل از ظهر يا قبل از افطار معلوم شد كه رمضان بوده است؛ در اين صورت، اگر نيّت رمضان كند روزه‌اش صحيح است؟
ج. در فرض سؤال، نيّت روزه رمضان كند و روزه صحيح است. والله العالم
بلندبودن ماه
س. آيا تطوع و بلند بودن هلال را، دليل بر شب دوم مي‌دانيد؟
ج. بلند بودن ماه و تطوع آن، دليل شرعي بر شب دوم نيست. والله العالم
وقت امساك در ماه مبارك
س. در آستانه ماه شريف رمضان و با توجه به توسعه شهرها و عدم امكان تشخيص دقيق لحظه طلوع فجر، خواهشمند است نظر شريف خود را در مورد زمان امساك براي روزه و اقامه نماز صبح اعلام فرمائيد.
ج. از هنگامي كه شخص يقين به طلوع فجر صادق كند، امساك واجب است و مي‌تواند نماز صبح را بخواند و تعيين طلوع با ساعت و دقيقه بطوري‌كه شرعاً امساك واجب و نيز وقت نماز صبح باشد، ممكن نيست و احتياط اين است كه در روزه امساك را قدري قبل از يقين به طلوع فجر شروع كند. والله العالم
دختران بالغ و عدم قدرت بر روزه‌گرفتن
س. سن بلوغ زن نه سال در رساله ذكر شده است و تكليف بر او واجب است، در حالي‌كه دختر اين قدر كوچك است كه اگر روزه بگيرد مريض مي‌شود بلكه نمي‌تواند روزه بگيرد و علامت بلوغ ديگر هم ندارد، تكليف ايشان چيست؟
ج. سن تكليف دختران نه سال كامل قمري است و در عين حال قدرت شرط تكليف است، آنكه قدرت انجامش را دارد بايد انجام دهد و آنكه قدرتش را ندارد تكليف ساقط است، مثلاً اگر قدرت گرفتن روزه ندارد نبايد روزه بگيرد و هر وقت قدرت يافت قضا آن را بجا آورد ولي نماز و حجاب و امثال اينها را كه قدرت دارد بايد انجام دهد. والله العالم
عدم قدرت بر روزه بجهت سختي شغل و گرماي هوا
س. حكم شخصي كه شغل او سخت و دشوار است و در شهر بسيار گرمي كار مي‌كند و عملاً روزه‌گرفتن در تابستان براي وي تقريباً غير ممكن است، چيست؟
ج. اگر مي‌توانند از ساعات كار كم كنند و روزه‌ها را بگيرند و از بركات آن محروم نشوند؛ و اگر اين كار ميسر نيست، هر روز صبح به قدر مسافت شرعي مسافرت كنند و روزه خود را در آنجا افطار نمايند كه فقط قضاي آن روزها به عهده شخص مي‌آيد و كفاره ندارد.والله العالم
اعتبار تعيين روزه هر روز ماه رمضان
س. آيا در نيّت روزه ماه رمضان بايد معيّن كنيم كه روز چندم ماه رمضان را روزه مي‌گيريم؟
ج. لازم نيست روزه هر روز را بخصوص نيّت كند، بلكه همين اندازه كه بداند روزه ماه رمضان را مي‌گيرد، كافي است. والله العالم
فراموش‌كردن نيّت روزه در ماه رمضان
س. اگر در ماه رمضان قبل از طلوع فجر نيّت را فراموش كرد، چه كند؟
ج. اگر قبل از ظهر يادش آمد، نيّت كند و اگر بعدازظهر يادش بيايد، روزه باطل است؛ ولي بايد آن روز را امساك كند و بعد هم قضاي آن را بگيرد. والله العالم
بيدارشدن روزه‌دار بدون نيت روزه بعد از نماز صبح
س. اگر شخصي قصد روزه‌گرفتن دارد ولي سحر جهت خوردن سحري بيدار نشود و فقط براي نماز بيدار و پس از آن بخوابد. آيا روزه‌گرفتن چنين شخصي صحيح است؟
ج. همين قدر كه قصد روزه داشته باشد، كافي است و خوردن سحري لازم نيست. والله العالم
تزريق سرم يا آمپول
س. آيا شخص روزه‌دار در ماه مبارك رمضان، مى‌تواند سرم يا آمپول، تزريق كند؟
ج. احتياط مستحب آن است كه از استعمال آمپول و سرم خوددارى كند. و اگر لازم شد و تزريق كرد، روزه‌اش باطل نمي‌شود. والله العالم
استفاده از اسپري تنفسي
س. آيا استفاده از اسپري تنفسي در داخل دهان و بيني براي بازكردن مجاري تنفسي، مبطل روزه مي‌باشد يا خير؟
ج. در مفروض سؤال، چنانچه ناچار از استفاده آن در روز باشد اشكال ندارد و روزه را بگيرد، لكن اگر قبل از حلول ماه مبارك رمضان بعد، عارضه‌اش برطرف شود، بنابراحتياط قضاي روزه‌ها را نيز بگيرد. و اگر عارضه تا ماه رمضان بعد ادامه يافت، بنابراحتياط براي هر روز يك چارك طعام مانند گندم يا جو به عنوان كفّاره به فقير غير سيّد بدهد و قضا ندارد. والله العالم
استفاده از قطره بيني
س. حكم استفاده از قطره بيني جهت بازكردن مجاري تنفسي و درمان كه در بعضي موارد يقيناً وارد حلق مي‌گردد، چگونه است؟
ج. اگر وارد حلق شود، مبطل روزه است. والله العالم
مسواك‌كردن
س. مسواك كردن در روز ماه رمضان، آيا مبطل روزه است يا خير؟
ج. اگر آبي كه از خمير دندان توليد شده يا آب خارجي وارد حلق نشود و آن را بيرون بريزد، اشكال ندارد. والله العالم
آندوسكپي
س. آندوسكپى دستگاهى است كه داخل معده مى‌شود و عكسبردارى مى‌كند، بدون اينكه چيزى داخل معده شود. آيا اين عمل روزه را باطل مى كند يا نه؟
ج. بنابر احتياط، براى روزه‌دار اشكال دارد. والله العالم
بخار حمام
س. اگر فضاى حمام را بخار گرفته باشد، آيا موجب بطلان روزه مى‌شود؟
ج. باطل نمى‌شود. والله العالم
مصرف آدامس
س. جويدن آدامس در حال روزه، چه حكمي دارد؟
ج. چنانچه هيچ طعمي نداشته باشد كه به حلق برود، روزه صحيح است؛ لكن اين عمل براي روزه‌دار پسنديده نيست و تظاهر به آن، اشكال دارد. والله العالم
مصرف دخانيات
س. آيا كشيدن سيگار و استعمال قليان، مبطل روزه است؟
ج. بنابراحتياط واجب، روزه‌دار نبايد دود سيگار يا قليان را به حلق برساند. والله العالم
تزريق خون
س. آيا تزريق خون به روزه‌دار، مبطل روزه است؟
ج. مبطل روزه نيست. والله العالم
اهداي خون
س. اگر در ماه مبارك رمضان، ۵ سي سي خون براي آزمايش از ما گرفته شود، چه حكمي دارد؟
ج. اشكال ندارد، ولي اگر موجب ضعف شود مكروه است. والله العالم
پركردن دندان
س. پركردن دندان در ماه رمضان چه حكمي دارد؟
ج. پر كردن، جرمگيري و كشيدن دندان در ماه رمضان براي پزشكان مانعي ندارد و براي شخص روزه‌دار، زماني جايز است كه مطمئن باشد خون يا آبي كه به وسيله دستگاه، وارد فضاي دهان مي‌شود، فرو نخواهد رفت. والله العالم
استفاده از مواد آرايشي
س. استفاده از مواد آرايشي، مانند كرم، سرمه و ... در ماه مبارك رمضان براي شخص روزه‌دار چه حكمي دارد؟
ج. اشكال ندارد، ولي در مورد سرمه اگر از موّادي باشد كه مزه يا بوي آن به حلق برسد مكروه است. والله العالم
استفاده از قرص ضدبارداري
س. روزه زنانى كه در ماه مبارك رمضان براى جلوگيرى از عادت ماهانه از قرص استفاده مى‌نمايند، صحيح است يا خير؟
ج. اگر عادت نشوند، روزه آنها صحيح است. والله العالم
استعمال شياف
س. آيا استعمال شياف‌هاى درمانى، شياف ترياك و يا شياف تغذيه مبطل روزه است؟
ج. شياف، مبطل روزه نيست. والله العالم
غواصي و روزه‌داري
س. مستدعي است حكم شرع مقدس را در مورد اشخاصي كه كارشان غواصي در اعماق آب‌هاست نسبت به روزه بيان فرماييد.
ج. زير آب‌‌رفتن با لباس غواصّي، بنابراحتياط واجب مبطل صوم است، ولي اگر شخص داخل زير دريائي كه‌شبيه اطاق است و ملاصق بدن نيست زير آب برود روزه باطل نمي‌شود. والله العالم
گرد و غبار در محيط كار
س. محيط كاري اينجانب طوري است كه ذرات گرد و غبار در فضاي كارگاه پراكنده مي‌باشد و دوري از اين محيط ممكن نيست. در ضمن حتي الامكان هم از وسايل جلوگيري‌كننده، مانند ماسك و غيره استفاده مي‌گردد ولي باز هم گرد و غبار وارد فضاي حلق مي‌گردد. حكم روزه در اين فضا چيست؟
ج. چنانچه گرد و غبار وارد حلق شود، روزه اشكال دارد. والله العالم
روزه زن باردار
س. آيا براي خانم باردار ۵ ماهه، روزه واجب است؟
ج. اشخاص مختلفند؛ بطور كلي اگر به تجربه يا از قول طبيب حاذق، خوف ضرر براي خود زن يا بچه حاصل شود روزه نگيرد. والله العالم
غلط‌‌خواندن قرآن
س. اگر در ماه مبارك رمضان، قرآن را به طرز غلطي بخوانيم، آيا ضرري متوجه روزه مي‌شود؟(عدم تلفظ صحيح كلمات)
ج. اگر عمداً آيات را غلط نخوانيد، اشكال ندارد. والله العالم
نسبت‌دادن روايت از معصومي به معصوم ديگر
س. اگر كلام يكى از معصومين را اشتباه به ديگرى نسبت دهيم، مثلاً به جاى اينكه بگوئيم رسول خدا صلّي الله عليه و آله فرمودند، بگوئيم: اميرالمؤمنين عليه السلام چنين فرموده‌اند. آيا باعث باطل‌شدن روزه مي‌شود؟
اگر عمداً اين كار را انجام دهد، حكمش چيست؟
ج. در صورت اشتباه، اشكال ندارد، ولى اگر عمداً و با توجّه باشد، چون انتساب بمعنى اين است كه آن حضرت خصوص اين كلام را فرموده با اينكه مي‌داند نفرموده، نسبت دروغ است و روزه را باطل مي‌كند و قضا و كفّاره دارد. والله العالم
مسافرت در ماه رمضان
س. آيا انسان مى‌تواند در ماه مبارك رمضان براى فرار از روزه عمداً مسافرت كند؟
ج. اشكال ندارد، ولى مكروه است. والله العالم
تبعيّت زن از شوهر در وطن
س. زنى كه ازدواج مى‌كند و از وطن اصلى خود به شهر ديگرى مى‌رود و در عرض سال چند مرتبه براى ديدن ارحام به وطن اصلي‌اش باز مى‌گردد، نماز و روزه او چه حكمى دارد؟
ج. در فرض سؤال، كه زن بنا دارد در وطن شوهر همراه با شوهر زندگى كند، اعراض قهرى از وطن خود اوست و در بازگشت به وطن جهت صله ارحام، حكم مسافر را دارد. والله العالم
افطار در حد ترخص
س. كسى كه در ماه رمضان مسافرت مى‌كند، مى‌تواند در منزل خود افطار نمايد يا بايد از حد ترخّص بگذرد و سپس افطار نمايد؟
ج. تا به حدّ ترخّص نرسيده، نبايد افطار كند. والله العالم
خروج مني بدون قصد
س. اگر روزه‌دار بدون قصد بيرون‌آمدن مني با همسرش شوخي كند بطوري كه بعد از شوخي مني از او خارج شود در صورتي‌كه مي‌دانسته مني از او خارج خواهد شد، حكم روزه او چگونه خواهد بود؟
ج. در فرض سؤال كه روزه‌دار مي‌دانسته كه اگر با همسر خود بازي كند مني از او خارج مي‌شود، در صورت خروج مني، قضاء و كفّاره دارد. والله العالم
استمنا در حال روزه
س. كسي كه نمي‌دانسته استمناء روزه را باطل مي‌كند و حتي يك گناه كبيره است، اگر اين‌عمل را انجام دهد. آيا روزه او باطل است؟ اگر باطل است، كفّاره دارد يا خير؟
ج. در فرض سؤال، بايد قضاي روزه را بگيرد، ولي كفّاره ندارد. بلي، اگر جاهل مقصّر باشد، به اين معني كه در موقع ارتكاب عمل، احتمال حرمت بدهد و سؤال نكند و يا بداند استمناء حرام و معصيت است، هرچند نداند كه روزه را باطل مي‌كند و اگر در روز ماه رمضان انجام دهد، كفّاره جمع دارد. والله العالم
علم به محتلم شدن در صورت خوابيدن
س. شخصي يك ساعت به اذان صبح مانده در ماه رمضان مي‌داند كه اگر بخوابد محتلم مي‌شود و تا اذان بيدار نمي‌شود. آيا مي‌تواند بخوابد يا نه؟ و اگر خوابيد و محتلم شد و اذان گفته شد، روزه او صحيح است يا نه؟
ج. در مورد سؤال، اگر شخص مذكور مي‌داند كه قبل از اذان صبح محتلم مي‌شود، بنابر احتياط واجب نبايد بخوابد. والله العالم
محتلم شدن در روز ماه رمضان
س. اگر كسي ماه رمضان بعد از اذان صبح در خواب جنب شود، آيا روزه‌اش باطل مي‌شود يا نه؟ و اگر باطل نمي‌شود، آيا مي‌تواند بعد از اذان ظهر يا اذان مغرب غسل كند يا نه؟
ج. روزه‌اش باطل نمي‌شود ولي براي نماز ظهر واجب است غسل نمايد.والله العالم
رسيدن وقت اذان هنگام غسل
س. شخصي قبل از اذان صبح بيدار شده و جنب بوده، مشغول غسل مي‌شود كه وسط غسل، اذان مي‌گويند. آيا روزه او صحيح است و كفّاره دارد يا نه؟
ج. اشكال ندارد و روزه صحيح است. والله العالم
كفاره تأخير
س. اگر كسي قضاي روزهاي ماه رمضان سال قبل را تا ماه مبارك رمضان سال بعد نگيرد، حكمش چيست؟
ج. در فرض سؤال، بايد علاوه بر قضاء روزه‌ها براي هر روز يك مد(۷۵۰گرم) گندم يا جو يا آرد بعنوان كفاره به فقير غير سيد بدهد و دادن پولش كافي نيست. بايد خود جنس باشد و مي توان همه را به يك فقير داد. والله العالم
دادن پول كفاره به فقير
س. آيا مي‌توان پول كفّاره را به فقير داد و به او گفت: طعامي كه روزانه مي‌خوري قصد كفّاره كن؛ يا لازم است فقير از همين پول طعام بگيرد؟
ج. در فرض سؤال، فقير بايد با همين پول، براي دهنده آن طعام بخرد و به وكالت از طرف او طعام را به عنوان كفّاره بردارد.والله العالم
زكات فطره‌ي سرباز
س. حكم كساني كه سرباز هستند و شب عيد فطر در آنجا هستند، فطريه، آيا بر پدر آنها واجب است يا خودشان يا مثلاً سپاه يا ارتش يا نيروي انتظامي؟
ج. در فرض سؤال با تمكّن مالي فطره را بايد خودشان بپردازند. والله العالم
فطره‌دادن ميهمان و اسقاط ذمه ميزبان
س. اگر ميهمان با اجازه صاحب خانه، فطره‌ي خودش را بدهد، آيا از عهده صاحب خانه ساقط مي‌شود؟
ج. ساقط نمي‌شود. والله العالم
دادن زكات فطره به واجب النفقة
س. آيا مي‌شود زكات فطره را به افرادي، مانند فرزند، زن، پدر يا مادر (اگر مستحقّ باشند) داد يا نه؟
ج. زكات فطره را نمي‌توان به واجب النفقه داد. والله العالم
پرداخت زكات فطره به مؤسسات
س. پرداخت زكات فطره به كميته امداد، سازمان بهزيستي و بعض مؤسسات خيريه چه صورتي دارد؟
ج. بنظر اينجانب، زكات فطره بنابراحتياط واجب بايد به فقراي شيعه اثني عشري برسد و مكلّف بايد آنچه را تحت عنوان زكات فطره به اينگونه سازمان‌ها و مؤسسات مي‌دهد يقين كند كه بدون كم و زياد در مورد مصرف، (فقير شيعه اثني عشري) صرف شده و الا ذمّه‌اش برئ نمي‌شود. پس براي هر كس اين يقين حاصل شود، اشكال ندارد، مثلاً كسي كه زكات فطره مي‌دهد و سيّد نيست بايد يقين كند كه به مصرف فقير غير سيّد رسيده، نه سيّد و نه مدرسه و مسجد و حسينيه. والله العالم
زكات فطره بچه در شكم مادر
س. بچه‌اي كه در شكم مادر است، آيا فطريه‌اش واجب است يا نه؟
ج. واجب نيست. والله العالم
