به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه) به نقل از شفقنا؛

بررسی بحث سندی زیارت اربعین در گفتگو ی شفقنا با آیت الله شهیدی:

زائران اربعین پیام عشق را به دنیا ابلاغ می کنند

خالق تصویر معلولی که با دست و کنده زانو مسیر بصره تا کربلا را طی می کند، خالق تصویر مادری که طفل شیرخوارش را روی دست گرفته و بر پیشانی او سربند یا علی اصغر علیه السلام را بسته، خالق تصویر جوانانی که پیراهن سیاه را زینت جوانی خود دانسته و اشک بر چشم و ذکر " لبیک یا حسین" بر لب دارند،خالق  تصویر خانواده ای که شب تا صبح را در حیاط منزل کوچک خود می گذرانند تا زائران آسوده بخوابند و خالق هزاران تصویر دیگری که هر دلی را می لرزاند، عشق است.

آنها با پای عشق به دیار معشوق شتافته اند و تنها عاشق است که سختی راه را به جان می خرد.

این روزها که همه مبهوت عظمت پیاده روی اربعینند، آیت الله شهیدی ازفقیهان مطرح و  استادان نام آشنای دروس خارج حوزه علمیه قم، همه این زیبایی ها را در واژه " عشق" خلاصه می کند.

شفقنا (پایگاه بین المللی همکاری های خبری شیعه) با این استاد حوزه درباره بحث سندی پیاده روی اربعین به گفتگو نشستیه است و او پس از همه توجیه های عقلی و نقلی گفت: زائران پیام آوران عشقند.

-          شفقنا: آیا سندی شرعی برای تایید پیاده روی اربعین وجود دارد؟

در کتاب کامل الزیارات که یکی از کتابهای معتبر شیعه است حدودا هشت روایت راجع به ثواب پیاده رفتن به زیارت امام حسین ع است و در برخی از این روایات آمده است که برای هر قدمی که زائر برمی دارد  ثوابی نوشته می شود و گناهی از گناهان او بخشیده می شود. به عنوان نمونه در روایت ابان بن تغلب از امام صادق علیه السلام آمده است که امام از ابان سوال می کند " آخرین باری که به زیارت رفتی چه زمانی بود" و ابان می گوید من مدتهاست که به زیارت نرفته ام. حضرت می فرمایند " سبحان الله العظیم و انت من روساء الشیعه. تترک زیارة الحسین علیه السلام؟ لا تزوره؟ من زار الحسین علیه السلام کتب الله له بکل خطوة حسنة و محی عنه بکل خطوة سیئة و غفر له ما تقدم من ذنبه و ما تاخر" در این روایت می فرماید برای هر قدمی ثوابی می نویسد و گناهی را  محو می کند و گناهان گذشته دور و نزدیک او را می بخشد در روایتی دیگر می فرماید " کتب الله له لکل خطوه الف حسنة و محو عنه الف سیئة و رفع له الف درجة" برای هر قدمی هزار ثواب می نویسند و هزار گناه را از او محو می کنند و هزار درجه مقام او را بالا می برند.

-         شفقنا: چگونه روایات با هم قابل جمع است؟

هنگامی که این روایات را کنار هم می گذاریم این گونه فهمیده می شود که برخی اصل ثواب برای هر گام برداشتن را بیان می کند بدون در نظر گرفتن تعداد ثواب وبرخی دیگر تعداد آن ثواب ها را بیان می کند و به هر حال در استحباب پیاده رفتن برای زیارت امام حسین علیه السلام جای هیچ شکی نیست.

-          شفقنا: این روایتها به صورت کلی بیان شده است. آیا در خصوص اربعین هم مطلبی وجود دارد؟

در خصوص پیاده روی اربعین روایتی نداریم اما برخی روایتها در خصوص ثواب زیارت اربعین وجود دارد و در روایتی زیارت اربعین به عنوان یکی از صفات شیعه شناخته شده است و در وقتی که این زیارت ثواب زیادی دارد مردم روشی را برای زیارت انتخاب کرده اند که آن روش زیارت هم ثواب مضاعفی دارد.

-          شفقنا: در روایتی که ناظر به بیان صفات مومن است به زیارت اربعین اشاره شده. آیا مراد از " زیارت اربعین" آن دعایی نیست که برای این روز وارد شده است؟

ظاهر زیارت اربعین این است که در روز بیستم صفر در کربلا امام حسین علیه السلام را زیارت کنیم و در برخی از روایات این زیارت را یکی از علامتهای مومن مطرح نموده اند و علمای بزرگوار شیعه مانند شیخ مفید در کتاب مزار و شیخ طوسی در کتاب تهذیب و مصباح المتهجد و شیخ مشهدی در کتاب مزار زیارت اربعین را همین گونه معنا کرده اند به عنوان مثال مرحوم شیخ طوسی در جلد 2 ص787 از کتاب شریف مصباح المتهجد در آداب ماه صفر زیارت اربعین را شمرده است و مرحوم مشهدی در کتاب مزار کبیر ص514 می گوید مستحب است زیارت امام حسین علیه السلام در روز بیستم صفر که زیارت اربعین است و سپس روایت صفوان جمال را از امام صادق علیه السلام نقل می کند که مشتمل بر زیارت معروفه اربعین است تعبیر ایشان این است زیارة ابا عبدالله الحسین علیه السلام یوم عشرین من صفر و هو زیارة الاربعین رواه صفوان بن مهران الجمال قال قال لی مولای الصادق علیه السلام فی زیارة الاربعین تزور عند ارتفاع النهار و تقول السلام علی ولی الله و حبیبه...

-          شفقنا: گروهی معتقدند روایتهایی که در آن عبارت " لکل خطوة" آمده و برای هر قدمی ثوابی در نظر گرفته شده ناظر به زمانی است که وسایل ایاب و ذهاب نبوده است. لذا الان پیاده رفتن موضوعیت ندارد. نظر حضرت عالی در اینباره چیست؟

قطعا این مطلب درست نیست چون این روایات اختصاصی به  آن زمان ندارد علاوه بر اینکه در آن زمان هم وسائل حمل و نقل بوده است و می توانستند از این وسائل استفاده کنند. اینکه انسان برای رسیدن به معشوق راه سخت را انتخاب می کند ارزشمند است و نشانه عشق به امام حسین علیه السلام است و بحث این نیست که به هر نحوی به کربلا برسد بلکه بحث ابراز عشق است. عاشق به خاطر معشوق کارهایی را انجام می دهد که افراد به صورت طبیعی انجام نمی دهند.

-          شفقنا: آثار این پیاده روی چیست؟

آنچه که تا کنون شیعه را نگهداشته است همین حب و عشق به اهل بیت علیهم السلام است. اینکه مرحوم امام فرمودند محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است یک واقعیت است. همین عزاداری ها و این حرکتهاست که دین مردم را حفظ کرده است. افرادی هستند که اطلاعشان از دین در حد همین عزاداری هاست و چه بسا اگر شرکت در مراسم عزاداری نباشد عملا ارتباط آنها با دین قطع می شود و چه بسا در همین پیاده روی ها بسیاری از افراد از نظر روحی و معنوی نسبت به گذشته خود تغییر می کنند.

و واقعا این پدیده پیاده روی اربعین به کربلا پدیده عجیبی است و انسان تا از نزدیک آن را نبیند چه بسا عمق آن را درک نکند افراد زیادی از مناطق دوردست مانند بصره دو یا سه هفته قبل از اربعین حرکت می کنند و بیش از چهارصد کیلومتر راه را پیاده به سمت کربلا می آیند که در میان آنها افراد معلول و مسن و اطفال وجود دارند و هر کسی به هر نحوی سعی می کند در حرکت اربعین سهمی داشته باشد و می بینیم که عده زیادی خانه خود را در اختیار زائران قرار می دهند و با جان و دل از آنها پذیرایی می کنند حتی افراد نیازمند از کمترین امکانات خود برای خدمت به زائران گذشت می کنند. این حرکت باعث تقویت روحیه دینی و ولایی مردم و مواسات بین آنهاست.

-          شفقنا: با توجه به شرایط ویژه عراق این حماسه چه پیامی برای دنیا دارد؟

با همه سختی ها و فشارهایی که وجود دارد اظهار علاقه مردم به اهل بیت علیهم السلام روز به روز بیشتر می شود و این حرکتها باعث قطع امید دشمنان که از طرق مختلف از جمله ایجاد ناامنی یا ایجاد شبهات فکری راجع به اساس اسلام و تشیع به دنبال تضعیف روحیه شیعیانند می شود.

-          شفقنا: چه پیامی را برای زائران دارید؟

این بزرگواران نیازی به پیام امثال بنده ندارند. آنها خودشان پیام عشق و محبت را به دنیا می دهند.

-          شفقنا: چگونه می توان از این حرکتها برای تقویت مذهب بهترین استفاده را کرد؟

این حرکتها به طور طبیعی در راستای تقویت تشیع است و خود به خود و بدون اینکه نیاز به مدیریت داشته باشد به تقویت تشیع کمک می کند و گستردگی این حرکت بعد از سقوط صدام کاملا ملموس است و سال به سال به شکوه آن افزوده می شود و از کشورهای دیگر هم به صورت گسترده در این مراسم شرکت می کنند و به طور طبیعی زمینه ساز پیشرفت اهداف تشیع است.

-          شفقنا: با توجه به ضرورت حفظ جان و خطرهای مسیر و از سویی استحباب زیارت چگونه می توان این پیاده روی را توجیه کرد؟

این مقدار از ضررهای احتمالی در بسیاری از مسافرتها هست و اگر هم خوف خطر مهمی باشد گاهی به علت حفظ اساس تشیع تحمل این خطرها واجب می شود . اگر دشمنان بخواهند با تهدید شیعه را از ابراز عشق به اهل بیت علیهم اسلام باز دارند و باعث تضعیف مبانی مذهب شود تحمل این خطرها واجب کفایی خواهد بود.

-          شفقنا: وقتی این جمعیت را می بینید چه احساسی دارید؟

همیشه آرزو می کنم که ای کاش در بین این عزیزان بودم و تحمل اینکه در میان این عاشقان نیستم برایم سخت است