حضرت آیت الله جوادی آملی تصریح کرد:اگر استادي به اين فکر باشد که شاگرد را به فکر خودش دعوت کند اين يک رژيم ارباب و رعيتي کاذب و فاسد است.
موضوع: پیام
به گزارش مرجع ما (پایگاه اطلاع رسانی مراجع شیعه)؛
متن پیام حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی خطاب به اساتید حوزه های علمیه در نخستین اجلاس اساتید حوزه‌های علمیه استان تهران بدین شرح است:
شما اساتيد بزرگوار مستحضريد که بايد درباره دو عنصر محوري بيش از ديگران تلاش و کوشش کنيد: يکي اينکه آن ديني که به ما فرمود: «طلب العلم فريضة» به ما فرمود چه بخوانيد. درست است طلب علم, فريضه است اما به صورت حصر آن طوري که مرحوم کليني نقل کرد حضرت فرمود: «انّما العلم ثلاثه» آيه محکمه است و فريضه عادله است و سنّت قائمه با يک تفاوت مختصر. محور اصلي تدريس و تأليف و ارشاداتتان آيه محکمه باشد, فريضه عادله و سنّت قائمه. معارف اعتقادي باشد, مسائل فقهي باشد, اخلاقي باشد و حقوقي تا به دستور حضرت عمل شود چون ساير علوم و بخش‌هاي ديگر به همين عناصر محوري برمي‌گردد.
مطلب دوم آن است که رژيم ارباب و رعيتي به هر صورت و شکلي که ارائه شود يک رژيم باطلي است، کسي ربّ ديگري نيست هر کسي در علم و عمل موفق‌تر بود خدمتگزاري‌اش نسبت به جامعه و امّت اسلامي بيشتر است. مضمون يکي از آيات سوره مبارکه آل‌عمران اين است که ﴿ما کانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُؤْتِيَهُ اللَّهُ الْکِتابَ وَ الْحُکْمَ وَ النُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ کُونُوا عِباداً لي مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لکِنْ کُونُوا رَبَّانِيِّينَ بِما کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتابَ وَ بِما کُنْتُمْ تَدْرُسُونَ﴾ فرمود هيچ کسي از وحي الهي, از کتاب الهي, از حکمت الهي بهره نبرده که مجاز باشد مردم را به خود دعوت کند. مردم را به خود دعوت کردن, به فکر خود دعوت کردن اين همان رژيم ارباب و رعيتيِ فکري و فرهنگي است هيچ کس مجاز نيست که ﴿ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ کُونُوا عِباداً لي مِنْ دُونِ اللَّهِ﴾ اگر استادي به اين فکر باشد که شاگرد را به فکر خودش دعوت کند اين يک رژيم ارباب و رعيتي کاذب و فاسد است اما اگر با شاگردش در اين فضا فکر کنند که هر دو تابع برهان‌اند منتها استاد يک راهي را ارائه مي‌کند که شاگرد بررسي بيشتري کند که آيا درست ادراک کرده است يا نه, اين يک راه معتدلي است.
عالِم ربّاني بودن به اين معناست که شديدالربط بالربّ است از يک سو, شديد الربط و شديد التربيب است به جامعه انساني از سوي ديگر, اين دو صفت اگر در کسي جمع شد آن هم جمع سالم نه جمع مکسّر اين مي‌شود عالم ربّاني ﴿وَ لکِنْ کُونُوا رَبَّانِيِّينَ بِما کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتابَ وَ بِما کُنْتُمْ تَدْرُسُونَ﴾ آن‌جا که نشئه علم است علم صائب تحصيل کنيم آن‌جا که نشئه تدريس است تدريس صالح ارائه کنيم, درس صالح ارائه کنيم. براي درس صالح, مطالعه دقيق لازم است يک استاد ماهر وقتي کامياب و موفق‌تر است که چند مطالعه کند: اول مطالعه که خود کتاب را بفهمد, دوم مطالعه که تبيين کند که اگر محتاج به مقدمه بود آن را به خوبي ارزيابي کند و اگر مقدمات تدريس و تأليف و امثال ذلک را فراهم کرده است و در ذهن شريفش اين را آبياري و آبديده کرده بعد بيان کند تا مطلب براي خودش حل نشده است آن را بازگو نکند اين برکت علم در آن است که عالِم, محقّقانه علم را ارزيابي کند و منتقل کند,
رژيم ارباب و رعيتي در استادي و تدريسي ممنوع است؛ يعني هيچ استادي شاگرد را به خود دعوت نکند خود و شاگرد را به علم دعوت کند اينکه وجود مبارک پيغمبر(عليه و علي آله آلاف التحيّة و الثناء) به عنوان امين خداست در همه رشته‌هاي علمي و عملي براي آن است که گفت: ﴿أَدْعُوا إِلَي اللَّهِ عَلي بَصيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَني﴾ من و همراهان من, بصيرانه مردم را به الله دعوت مي‌کنيم. اين آيه سوره مبارکه آل‌عمران هم رژيم ارباب و رعيتي فکري و فرهنگي را ابطال کرده است فرمود هيچ کس حق ندارد مردم را به خود دعوت کند ﴿ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ کُونُوا عِباداً لي مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لکِنْ کُونُوا رَبَّانِيِّينَ﴾ به اين معنا که اين شديدالربط بالربّ است و شديدالرب و التربيب است و خوب تربيت مي‌کند آن وقت مظهر ربوبيّت الهي مي‌شود,
دروس محوري بايد آيه محکمه, فريضه عادله و سنّت قائمه باشد که طبق دستور وجود مبارک پيغمبر(صلّي الله عليه و آله و سلّم) علم اساسي است و نحوه تدريس, نحوه تعليم نبايد بر اساس رژيم ارباب و رعيتي باشد و مراحل کماليِ استادي هم در رعايت آن نکاتي است که انسان بر آن نکات, خليفه خدا مي‌پذيرد نه اومانيسم که جايگزين خدا باشد و قرآ‌ن کريم همه اينها را يکي پس از ديگري بازگو کرده. ما اميدواريم تهران که مهد علم و دانش بوده است علوم عقلي و نقلي در آن رواج داشت, حکما و فقها و علما و محدّثان و مفسّران بزرگ از اين سرزمين برخاستند اين‌چنين باشد که شما اساتيد بزرگوار هم در عصر و شرايط کنوني حافظان همان افکار و انديشه‌هاي سلف صالح ما باشيد!
گفتنی است نخستین اجلاس اساتید حوزه‌های علمیه استان تهران صبح پنج‌شنبه 7 اسفند ماه با حضور آیت‌الله رضا استادی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و حجج اسلام علی‌اکبر رشاد رئیس شورای عالی حوزه علمیه استان تهران و حبیب‌الله غفوری مدیر حوزه علمیه استان تهران در مصلی حرم حضرت عبدالعظیم حسنی برگزار شد.
