حضرت آیت الله العظمی صانعی در پاسخ به سئوالی در مورد زلزله به عنوان عقوبت و بلای نازله بر حادثه دیدگان گفت: ما نمی توانیم به اسلام عزیز نسبت بدهیم که مردمی که از خانه و زندگی ساقط شده اند، گناهکار بوده اند و خداوند آنها را عقوبت نموده; چون به علاوه از اینکه این افترا به اسلام است، اصولا این جور عقوبتها نسبت به گناهکاران ـ که خارج از مفروض در سؤال است ـ در اسلام و بعد از بعثت رسول اللّه(صلی الله علیه وآله)، نبوده و تحقق پیدا نخواهد کرد.

به گزارش مرجع ما به نقل از شفقنا، متن پرسش و پاسخ این مرجع تقلید شیعیان به شرح زیر است:

پرسش: با عنایت به حادثه اخیر زلزله و وجود سؤالات متعدد در خصوص زلزله در اذهان متدینین، بذل محبت نموده، پاسخ سؤالات ذیل را که خدمتتان ارسال می گردد، مرقوم فرمایید.

1. در معتقدات شرعی ما فلسفه وجودی حوادثی چون زلزله و سیل و… چیست ؟
2. اگرچه بر اساس بعضی تعابیر در لسان آیات و روایات، از آن به آزمایش الهی نام برده می شود، اما در میان عامه مردم به عنوان بلا و عقوبت تعبیر می گردد و متأسفانه از حادثه دیدگان به عنوان کسانی نام برده می شود که مورد عذاب و عقوبت الهی واقع شده اند. حال از نظر جناب عالی، این تعابیر درست است یا خیر؟

پاسخ:

باید توجه داشت که حوادث غیر مترقبه همچون زلزله، طوفان و غیر آنها، همانند بقیه امور و حوادث، تابع علل و اسباب خودش می باشد که همه و همه مخلوق و آفریده شده خداوند است، و سنّت الهی بر جریان علل و معالیل و اسباب و مسببات است (ولن تجد لسنه اللّه تبدیلا) و این انسان است که خداوند او را به نحوی آفریده که با پیشرفتش در علم و دانش و پی بردن به علل و عوامل امور می تواند آنها را کاهش داده و بلکه ممکن است روزی بشر جلوی همه آن حوادث را با علل و عوامل پیشگیری کننده – که آنها نیز آفریده شده ذات باری تعالی می باشند – بگیرد که ظاهراً بلکه قطعاً در زمان ظهور حضرت مهدی (عجل اللّه تعالی فرجه الشریف) که علم و درک و عقل بشر کامل می گردد، چنین پیشگیری تحقق پیدا خواهد نمود، این بود بیان مختصری از نحوه خلقت و آفرینش الهی در زمین.

و اما مسئله بلا و عقوبت بودن این چنین حوادثی به طور کلّی، قطعاً منفی است و ما نمی توانیم به اسلام عزیز نسبت بدهیم که مردمی که از خانه و زندگی ساقط شده اند، گناهکار بوده اند و خداوند آنها را عقوبت نموده; چون به علاوه از اینکه این افترا به اسلام است، اصولا این جور عقوبتها نسبت به گناهکاران ـ که خارج از مفروض در سؤال است ـ در اسلام و بعد از بعثت رسول اللّه(صلی الله علیه وآله)، نبوده و تحقق پیدا نخواهد کرد; و چگونه می توان این زلزله ها را عقوبت نامید با اینکه در همان حال، مردم باید به خدای خویش توجه نمایند و نماز آیات بخوانند! و نیز چگونه می توان آن را عقوبت نامید با اینکه نسبت به اشباه و نظایر آنان مثل غریق یا کسی که خانه بر سرش خراب شده، حسب روایات اجر شهید را دارد! و بر همه ماهاست که از این گونه سخنان نادرست نسبت به این انسانهای والای صدمه خورده و اذیت شده، دم فروبندیم و به فکر خدمت به آنها و درخواست صبر جمیل و اجر جزیل از خداوند برای مصیبت دیدگانشان باشیم; و این جانب از همه آنان که صدمه خورده و اذیت شده اند درخواست دعای خیر را داشته و دارم; چون این گونه افراد محروم، انسانهای بزرگ و مؤمنی بوده و هستند که اکنون مضطر شده اند و خدای بزرگ دعای مضطر را ـ که در رأس آنها مهدی موعود (عجل اللّه تعالی فرجه الشریف) می باشد ـ اجابت می نماید، و در پایان از خداوند متعال برای از دست رفتگان این حادثه دردناک طلب مغفرت و آمرزش می نمایم.